brief aan onze patiënten:
Geachte heer/mevrouw,
Misschien is het u niet ontgaan dat ‘alternatieve’ geneeswijzen de laatste weken nogal de nieuwsberichten op radio, televisie, in kranten en op weblogs halen. Er spelen verschillende zaken, die toch ook weer enige samenhang hebben. Het heeft allemaal wel te maken met uw recht op vrije keuze van behandeling en behandelaar.
Een klein stukje geschiedenis.
Vanaf 1865 was het in Nederland op basis van de Wet op Uitoefening van de Geneeskunst WUG verboden om geneeskunst te bedrijven, behalve aan artsen en verloskundigen. In 1865 was invoering van dat verbod een goede zaak, tegen de achtergrond van allerlei medische handelingen door barbiers, marskramers, enzovoort. In en buiten Nederland ontwikkelden zich – dankzij of ondanks de WUG – wetenschap en praktijk van medisch handelen. Allerlei inzichten en praktijken – ook op het gebied van gezondheidszorg, en ook vanuit visies die op Nederlandse universiteiten niet werden gevolgd – ontstonden of groeiden uit. Al sinds circa 1920 hebben zich Staatscommissies bezig gehouden met de vraag of en op welke manier er ruimte geboden kan worden aan andere dan reguliere geneeswijzen. Dit leidde tot afschaffing van de WUG uit 1865 en invoering van de Wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg Wet BIG in 1993. Sinds 1993 is het verbod om actief te zijn op het gebied van de gezondheidszorg geheel vervallen. Tegelijkertijd werden beroepen aangewezen waarvan de kwaliteit van overheidswege werd beoordeeld en vastgelegd, ondermeer door geregistreerd onderwijs. Die beroepen kregen een beschermde titel, en beoefenaren daarvan werden in een BIG-register opgenomen. Het betreft o.a. artsen, verpleegkundigen en fysiotheapeuten. Die titels werden voortaan wettelijk beschermd. Sindsdien mag iedereen een ander proberen beter te maken, maar alleen als zodanig opgeleiden en geregistreerden mogen zich arts noemen. Iedereen mag andermans wond verzorgen, maar alleen echte verpleegkundigen mogen zich verpleegkundige noemen, enz.
Vanaf 1993 is iedereen dus vrij om hulpverlening in de gezondheidszorg aan te bieden en is iedereen, ook u, vrij om gezondheidszorgdiensten te betrekken van wie u maar wilt, naar gelang u het beste bij u passen vindt. De keuzevrijheid van de patiënt wordt erg belangrijk geacht.
Er zijn (vooral binnen regulier medische kringen) groeperingen in Nederland die fel gekant zijn tegen het feit dat er behandelmethoden worden aangeboden vanuit een andere denktrant en zienswijze dan de hunne. Dergelijke groeperingen roeren al geruime tijd stevig de trom, niet in de laatste plaats binnen de belangrijkste artsenorganisatie. Het is wel die artsenorganisatie die tot dusverre de enige gesprekspartner van de regering is waar het gaat om advisering voor beleid op volksgezondheidsgebied.
Vorig jaar heeft de Tweede Kamer – vooral ook na actie van artsen als ondergetekende – kunnen voorkómen dat er over consulten van een arts-acupuncturist, homeopatisch arts enz. 19% btw geheven zou gaan worden. Die btw-heffing is inmiddels wel van kracht geworden voor alle medische activiteiten die niet zijn ‘gezondheidskundige verzorging van de mens primair gericht op bescherming, instandhouding of herstel van de gezondheid’. (Daarom moet er tegenwoordig btw worden afgerekend over de kosten van een rijbewijskeuring.) Dit jaar probeert de regering opnieuw de btw-vrijstelling op ‘onze’ consulten op te heffen, nu onder het mom van de beredenering dat ‘ons’ werk niet een gezondheidskundige verzorging van de mens primair gericht op bescherming, instandhouding of herstel van de gezondheid zou zijn. Deze redenering is gekoppeld aan het feit dat ‘onze’ diensten niet worden onderwezen aan erkende onderwijsinstellingen, en dat dan weer omdat onze zorg weer niet gebaseerd zouden zijn op bewijs uit wetenschappelijk onderzoek.
Het spreekt voor zich dat een zeer groot deel van ‘ons’ werk gewoon dokterswerk is: het uitdiepen van de klacht, het doen van lichamelijk en ook wel ander onderzoek, het in samenhang beoordelen van al deze gegevens en daarmee komen tot een (voorlopige of definitieve) diagnose. Het verschil bij ‘ons’ werk zit hem daar in dat wij aanvullend onderzoek doen vanuit (ook) een ander perspectief. Het totaal aan gegevens leidt dan tot een (mede door dat andere perspectief) ‘alternatieve’ of ‘complementaire’ behandeling.
Als reguliere dokters vrijgesteld blijven, maar alternatief/complementair werkende dokters (hierna CAM-artsen genoemd) niet, dan wordt daarmee onder financiële dwang UW vrije keuze van behandeling en behandelaar fors ingeperkt, omdat het werk van CAM-artsen verplicht 19% duurder wordt. Het is niet aannemelijk dat deze extra 19% door zorgverzekeraars aan u zullen worden uitgekeerd. Als het al wel wordt uitgekeerd, bent u als verzekerde gewoon voor 19% eerder aan uw maximum uit te keren bedrag per jaar.
Maar er is een nog veel grotere dreiging! De Wet BIG schrijft voor dat de BIG-geregistreerde beroepsbeoefenaars (als artsen, verpleegkundigen, enz.) om de zoveel tijd moeten aantonen dat ze nog competent zijn in hun vak. Ze moeten bewijs leveren van een bepaalde mate van bekwaamheid. Dat is natuurlijk heel redelijk. Voor artsen gaat gelden dat ze een bepaald aantal uren als arts werkzaam moeten zijn om weer als arts geregistreerd te kunnen worden. Naar het zich laat aanzien wordt het werk dat door CAM-artsen wordt verricht – ook het werk van ondergetekende – niet gezien als artsenwerk dat kan meetellen voor de herregistratie! Dat betekent dat na afloop van de herregistratieperioden CAM-artsen hun artsentitel en –bevoegdheid zullen gaan verliezen. Reden is weer dat ‘onze’ diensten niet worden onderwezen aan erkende onderwijsinstellingen, en dat dan weer omdat onze zorg weer niet gebaseerd zouden zijn op bewijs uit wetenschappelijk onderzoek.
Er zijn veel wetenschappelijke onderzoeken die effectiviteit van alternatieve/complementaire geneeswijzen aantonen. Er zijn even zovele wetenschappelijke onderzoeken die effectiviteit van nogal wat regulier medisch handelen niet kunnen aantonen. Regulier en alternatief verschillen in aantoonbare effectiviteit niet eens zo veel. (Zie hieromtrent bijvoorbeeld het boek ‘Met het oog op de naald’ van prof. dr. Keppel Hesselink.)
Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport stuurt er dus op aan dat CAM-artsen binnen afzienbare termijn niet meer als bevoegd arts zullen worden geregistreerd. Het Ministerie heeft daarnaast ook geen plannen om voor complementaire/alternatieve geneeswijzen een nieuw register binnen de Wet BIG in te richten.
Wanneer CAM-artsen hun titel verliezen, kan dat zondermeer betekenen dat zorgverzekeraars hun declaraties aan u niet meer zullen vergoeden.
Enerzijds bepleit de overheid dat u als patiënt volledige vrijheid van keuze van behandeling en behandelaar heeft. Maar anderzijds pakken ze CAM-artsen hun titel en bevoegdheden af. (CAMartsen zijn overigens niet alleen onderworpen aan kwaliteitseisen vanuit de overheid, maar ook – op alternatief/complementair gebied vanuit hun beroepsorganisatie.)
Door het voorgestane regeringsbeleid is uw vrije keuze van behandelaar en behandelwijze een loze letter in de wet geworden. De zorg die u nu – op basis van uw vrije keuze – in de Praktijk voor Natuurgeneeskunde haalt, zal op termijn feitelijk onmogelijk worden als het tij niet gekeerd wordt!
Organisaties van CAM-artsen – zoals de Nederlandse Artsen Acupunctuur Vereniging waarvan ondergetekende lid is – doen hun uiterste best om verworven rechten – juist ook uw rechten – te behouden. Zij hebben de afschaffing van de btw-vrijstelling vorig jaar kunnen tegenhouden en zetten zich er ook nu weer stevig voor in. Er is een petitie aan de Tweede Kamercommisscie voor Financiën aangeboden en er zijn binnen openstaande mogelijkheden protesten ingediend. Ook zijn er tienduizenden handtekeningen van mensen zoals u verzameld door de stichting IOCOB, en ook die worden de overheid aangeboden.
Op dit moment – kort voor besluitvorming in Den Haag omtrent btw-vrijstelling en herregistratieeisen – lijkt het van groot belang dat ook u als cliënt, als patiënt met vrije keuze van behandelaar en behandeling, aan bewindslieden duidelijk maakt wat zorgverlening door artsen als ondergetekende voor u betekent en … wat het wegvallen van die zorg voor u zou betekenen.
Indien u zich geroepen voelt ook uw visie – uw persoonlijke verhaal – kenbaar te maken om te proberen uw keuzevrijheid te behouden, dan kunt u die in een brief sturen aan:
o De minister van VWS, dhr. Klink; Postbus 20350, 2500EJ Den Haag
o De staatssecretaris van WVS,mevr, Bussemaker, Postbus 20350, 2500EJ Den Haag
o De minister-president, dhr. Balkenende, Ministerie van Algemene Zaken, Postbus 20001, 2500EA Den Haag
o De minister van Financiën, dhr Bos, Postbus 20201, 2500EE Den Haag
o De staatssecretaris van Financiën, dhr De Jager, Postbus 20201, 2500EE Den Haag
Het is aan te bevelen om aan de diverse bewindspersonen uw brief te zenden.
Indien u uw steentje bijdraagt aan deze strijd voor behoud van uw rechten, zou dat fantastisch zijn.
Toine C.F.M. Korthout, arts